Mardin’in Kızıltepe ilçesindeki asırlık Bırbıre Mağarası görenleri kendine hayran bıraktırıyor. Yöre halkı Bırbıre Mağarasından kesilen taşlarla Artuklu’lardan kalan 800 yıllık Kızıltepe Ulu Cami’nin duvarlarının yapıldığını belirtiyor. İlçe sakinleri, tarihi mağaranın restore edilip turizme kazandırılmasını istiyor.
Kızıltepe ilçe merkezinden 15, Mardin Havalimanı’na 5 kilometre uzaklıkta bulunan Sancarlı (Kure)Köyünde bulunan Bırbıre Mağarası, asırlara meydan okuyarak tüm ihtişamıyla günümüze kadar gelmiş. Birbirine bağlantılı oyma şeklinde olan onlarca mağaradan oluşan yapı keşfedilmeyi bekliyor.
Artukoğullarından Yavlak Arslan tarafından 1184’te yapımına başlanan ve kardeşi Artuk Arslan tarafından 1204’te tamamlanan tarihi Ulu Cami’nin inşasında kullanılan taşların Bırbıre Mağarasından kesildiği biliniyor. Ancak günümüzde bir doğa harikası olan Bırbıre Mağaralarının bakımsız kalması ve adeta unutulması çoğu Kızıltepeli tarafından üzüntüyle karşılanıyor.
Bırıbıre Mağarasını gördüğünde hayretler içerisinde aldığını ifade eden Kızıltepeli vatandaş Göksel Adıbelli, “Hayretler içerisinde kaldığımız bir tarihsel mağaraya rastladık. Bu bizi ziyadesiyle mutlu ederken bir yandan da çok üzdü. Çünkü Mardin’in yapıları tamamıyla tarih yapılarıyla dolu. Ama Kızıltepe birkaç tarihi yapıdan özetli. Bugün Dara’ya bakıyorsunuz dünya ile inşalar geliyor oraya. Göbeklitepe’ye yapılan reklamları görüyoruz. Göbeklitepe, Dara ve ayrıca Ürgüp Mağaralarını küçümsemiyorum sadece bizim kendimize ait devasa yerleşik, geçmişte insanların yaşadığı bu yapısal tarihi mağaraları görünce bir yandan da üzüldüm. Buranın bakımsız oluşu beni üzdü. Bu Kızıltepe için büyük bir şans. Buranın bir an önce değerlendirilmesi gerekiyor. Diyarbakır Tabiat Koruma Varlıkları Bölge Müdürlüğü’nü de göreve çağırıyoruz. Çünkü burası gerçekten de kaybolmaya yüz tutmuş tarihi bir yapı. Buranın restorasyon çalışmalarının yapılıp arkeologlar gözetiminde kazı çalışmaları yapılırsa burada bence mucizelere rastlanacak” dedi.
Amerikan askerlerinin Körfez Savası sırasında Bırbıre Mağarasında kaldığını ileri süren Adıbelli, “Burayı biz göremezken biraz araştırma yaptık Amerikan askerleri Körfez Savaşı sürecinde ilk buradan Irak’a giriş yapacakları sırada Kızıltepe’de üs kurdular. Kendilerinin barına bileceği sağlam ve dayanıklı alanları kontrol etmişler ve burayı keşfetmişler” diye konuştu.
Artuklu’lardan kalan 800 yıllık Ulu Cami mağaradan kesilen taşlarla yapılmış
Adıbelli konuşmasını şöyle sürdürdü: “Buranın Kızıltepe’ye 15 kilometrelik bir mesafesi var. Kızıltepe’de tarihi bir Ulu Camimiz var. Rivayetlere göre buradan kesilen taşlar tünel vasıtasıyla, yani 15 kilometrelik bir mesafelik tünel yapılmış ve taşlar buradan oraya doğru taşınmış. Tabi bunu arkeologlar bir şekilde inceleyip, irdelerlerse, gün yüzüne çıkarırlarsa bu tarihi bence dünya buraya gelecek diye düşünüyorum. Burada görmüş olduğunuz mağaralar bana göre Ürgüp, Dara, Hasan Keyf ayrıca Göbeklitepe’den ne farkı var aklım almıyor. Burada büyük bir sosyal tesis kurulabilir”.
