Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Ahmet Fikret Kileci ihracat gündemini, birim fiyatları, Bölgedeki istihdamı ve güncel sorunları değerlendirerek birtakım açıklamalarda bulundu.
Pandemi sürecini de değerlendiren Başkan Kileci; “Gaziantep, Kahramanmaraş, Mardin, Malatya, Diyarbakır, Şanlıurfa, Adıyaman ve Kilis gibi ihracatçı şehirlerimiz ve sayısı 12.000’i aşkın ihracatçımız ile bugün dünyanın 192 ülkesine onlarca kalemde ürün satıyoruz.” dedi.
GAİB Koordinatör Başkanı Ahmet Fikret Kileci Güneydoğu Anadolu’dan yapılan ihracatın birim fiyatlarını değerlendirerek; “Güneydoğu Anadolu Bölgesi, son yıllarda yarattığı ekonomik değer ile fazlasıyla dikkat çekiyor. Artarak devam eden bu başarısı; güçlü sanayisi, geniş ürün yelpazesi ve yatırımlarından ileri geliyor. Gaziantep, Kahramanmaraş, Mardin, Malatya, Diyarbakır, Şanlıurfa, Adıyaman ve Kilis gibi ihracatçı şehirlerimiz ve sayısı 12.000’i aşkın ihracatçımız ile bugün dünyanın 192 ülkesine onlarca kalemde ürün satıyoruz. İplik, kumaş, makine halısı, pastacılık ürünleri, plastikler ve mamulleri, değirmencilik ürünleri, bitkisel yağlar, hububat-bakliyat, yağlı tohum ve mamulleri, demir-çelik mamulleri, ağaç ve orman ürünleri ve dış giyim ürünlerimiz Orta Doğu başta olmak üzere Avrupa Birliği ve Amerika coğrafyasında yoğun talep görüyor. Bütün bu başarılarla birlikte birim fiyatlarımızı da daha yukarı taşımayı hedefliyoruz. Güncel verilere göre Bölgemiz toplam ihracatında birim fiyat 1 dolar. Tabii bu rakam çimento dâhil fiyat. Çimentoyu dışarıda bıraktığımızda kilogram başı fiyatımız 1,3 dolara yükseliyor. İhracatımızı kalem kalem değerlendirdiğimizde birim fiyatta öne çıkan sektörleri de söylememiz gerekir. Örneğin tekstilde birim fiyat 3,1 dolar, konfeksiyonda 6 dolar, makinede ise 3,5 dolar. Bunlara ek olarak teknik tekstilden mamul ürünler de birim fiyatı yükselten katma değerli ürünlerimizden. Daha rekabetçi ve katma değeri yüksek ürünlerle her bir sektör için birim fiyatları yukarı çıkarma gücümüz bulunuyor. Bu noktada üreticilerimizle birlikte yürüteceğimiz ortak bir strateji, bir duruş üzerine çalışıyoruz. Üreticimiz, ihracatçımız çok hevesli, dünya pazarında daha rekabetçi bir noktaya gelmek istiyor. Bu istek ve çaba bizi başarıya götürecektir kanısındayım.” dedi.
“2021 yılı için hedefimiz 12 milyar dolar”
Başkan Kileci en fazla ihracatın Ortadoğu’ya yapıldığını, ihracatın artırılması ve dünya piyasalarında kalıcılığın sağlanması için yeni pazar arayışlarının devam ettiğini ifade ederek; “Geçmişte Orta Doğu’nun toplam ihracatımızdan aldığı pay yüzde 70-80 seviyelerindeyken şu anda yüzde 30 seviyelerine çekilmiş durumda. Bununla birlikte, Amerika ve Avrupa pazarında daha fazla güçlendiğimizi, ürünlerimizi dört kıta 192 ülkeye ulaştırdığımızı görüyoruz. Güneydoğu Anadolu Bölgesi olarak 2020 yılında 9,3 milyar dolar ihracat gerçekleştirdik. Bu yıl için hedefimiz 12 milyar dolar. Ocak – Temmuz dönemi ihracatımız 6,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Dağılıma baktığımızda Orta Doğu yüzde 36,1 ile birinci sırada yer alıyor. Onu yüzde 19 ile Avrupa Birliği ülkeleri takip ediyor. Amerika ülkelerinin toplam ihracat içindeki oranı ise yüzde 15,2 seviyelerinde bulunuyor. Hedefimiz AB ve Amerika bölgeleri ile Afrika ve Uzak Doğu pazarında daha fazla derinleşmek, ihracattan daha fazla pay almak. Tıpkı AB ve Amerika pazarında olduğu gibi Afrika ve Uzak Doğu pazarlarında da yine günden güne gelişen ve büyüyen bir seyir izliyoruz. Fakat hedefimizi dar tutmuyoruz. Gayemiz ‘dünyanın her yerine ürün satabilmek, mevcut pazarlarda ise daha da güçlenmek’. Çalışmalarımızı ve stratejilerimizi bu felsefe üzerinden şekillendiriyoruz.” dedi.
“Toplam ihracatımızda birim fiyat 1 dolarken, tekstilde birim fiyat 3,1 dolar”
Bölge ihracatında katma değeriyle öne çıkan ürünlere vurgu yapan Kileci; “Hazır giyim ve konfeksiyon, tekstil, teknik tekstil ve teknik tekstilden mamul ürünler katma değerli ürünler olarak bölge ihracatımızda bir adım öne çıkıyor. Burada tekstilde birim fiyatımız 3,1 dolar ortalamasına sahipken, konfeksiyonda ortalama birim fiyat 6 dolar. Güçlü bir tekstil alt yapımız bulunuyor ve bu grupta Türkiye’nin ihracatında da önemli bir noktada bulunduğumuzu söyleyebilirim. Şöyle ki; Türkiye toplam tekstil ihracatının yüzde 24’ünü tek başımıza üstleniyoruz. Halı grubunda da Türkiye ihracatını omuzluyoruz. Ülkemizin toplam halı ihracatının yüzde 70’i Güneydoğu Anadolu Bölgesi üzerinden yapılıyor. Dünya parça makine halısı ihracatının ise yüzde 72’si yine Bölgemizden gerçekleştiriliyor. Yine sağlık sektörü, deri ve ayakkabı sektörü, makine ve kimya sektöründeki ürünlerimizden katma değer anlamında kendini gösteren ürünler mevcut. Yatırımlara gelirsek; teknik tekstil, hazır giyim ve makine sektöründe ise ciddi yatırımlar var. Yine tekstil ve hammaddelerinde hammadde yatırımları bulunuyor. Katma değeri yüksek, inovatif ve yeni ürünler için fikir ve projeler çok önemli. Kumaşımızın, tekstilimizin daha güçlü bir şekilde dünyada yer alabilmesi için Güneydoğu Anadolu Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliğimiz, ünlü tasarımcı Dilek Hanif’in koçluğunda “Doku Kumaş Tasarım Yarışması”nı başlattı. Büyük bir titizlikle yürütülen yarışmaya 222 kişi başvurdu. 10 finaliste ait 40 kumaş tasarımını belirleyeceğiz bu yarışmanın sonunda. Dilek Hanif, bu yeni kumaşlardan 40 parçalık bir kreasyon oluşturacak. Halı Birliğimiz ise düzenlediği VII. Makine Halısı Tasarım Yarışması ile katma değeri yüksek, özgün ve kaliteli ürünler üretilmesini ve uluslararası rekabet gücünün sürdürülmesini hedefliyor. Yeni ürün geliştirmeye hizmet eden bu tarz girişimlerle ihracatımızı, üretimimizi, tasarım gücümüzü destekliyoruz” dedi.
“Sanayicilerimiz, Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi’nde 300.000 kişiye istihdam sağlıyor”
Güneydoğu Anadolu’nun tekstil sektöründe önemli bir üretim bölgesi olduğuna dikkat çeken Başkan Kileci bölgenin önemli bir istihdam merkezi haline geldiğini de sözlerine ekledi. Kileci yaptığı değerlendirmede; “Gaziantep’in liderliğinde bölgemiz önemli bir tekstil üretim ve ihracat üssü. Sadece Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi’nde 300.000 kişilik bir istihdam mevcut. Bu istihdamın yaklaşık 50’si tekstil sektöründe. Yabancıların sektörde istihdam edilme oranı ise 2’yi geçmiyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yaklaşık 40 Organize Sanayi Bölgesi bulunuyor. Teyit edelim. Bu sanayi bölgelerinde üretilen ürünler bugün dünyanın 192 ülkesinde kullanılıyor. Amacımız sanayimizi daha da güçlendirmek, istihdama ve bölge kalkınmasına daha fazla destek sunmaktır. Irak ve Suriye ile ilişkilerin normalleşmesi halinde ülke hem de bölge ekonomisine önemli katkılar sağlayacağını da ifade eden Başkan Kileci sözlerine “Suriye ve Irak’la ilişkiler düzeldiğinde bunun bölge ve ülke ekonomimize olumlu yansıyacağı muhakkaktır. Bölgemiz tarihi İpekyolu üzerinde bulunan, ticari anlamda güvenilir bir bölge. İlişkiler normalleştiğinde Avrupa ülkeleri ve Amerika da bizi bir lojistik merkez olarak değerlendirip, bu bölgeye yatırımlarını artıracaktır. Yabancı yatırımlarla daha da canlanan bölgede, söz konusu ülkelere gerçekleştirdiğimiz ihracatta da artışlar yaşanacaktır.” dedi.
“Komşu ülkelerdeki normalleşme en fazla Türkiye ekonomisine katkı sağlayacaktır”
Suudi Arabistan’a ihracatla ilgili sorunların devam ettiğini de sözlerine ekleyen Kileci bu sorunların çözümü için çalışmalar yürütüldüğünü ve alternatif yollar arandığını ifade ederek; “Sorunlar maalesef devam ediyor. Fakat söz konusu sorunlar Suudi Arabistan’ın politikalarından kaynaklı tek taraflı sorunlar diyebilirim. Ülkemiz çözüm için her türlü çabayı sarf ederken Suudi Arabistan işi çözümsüzlüğe sürüklüyor. Bu tavrın bir kenara bırakılmasını ve aynı uzlaşmacı yaklaşımın onlar tarafından da sergilenmesini bekliyoruz. Şunu da söylemek gerekir ki Suudi Arabistan’a ihracatta yaşanan kayıpları başka ülkelerle tamamlıyoruz. Alt toplamda ihracatımız azalmıyor, tam tersine artıyor. Diğer taraftan İran ve Mısır’la belirgin bir problem yaşamıyoruz. Her iki ülkeyle süregelen birtakım küçük problemler elbette var. Genel itibari ile söz konusu ülkelerle geçmişteki ticaretimiz nasıl ilerliyorsa bugün de aynen devam ediyor. Hâlihazırda Orta Doğu ülkelerinin tamamı bizim pazarımız. Dolayısıyla bizim için Orta Doğu’da yeni bir pazar hedefinden çok, mevcut pazarlardaki mevcudiyetimizi güçlendirme hedefinden bahsedilebilir, ki bu da hedeflerimiz arasındadır.” dedi.
“Pandemi bize çok şey öğretti”
Pandemi dönemini değerlendiren Kileci; “Pandemi bize çok şey öğretti. Her anlamda gücümüzü ve dirayetimizi ölçen bir dönemdi. Bu süreç tam anlamıyla sona erdi diyemesek de ülkemiz ve bölgemiz en başından beri başarılı bir sınav veriyor diye düşünüyorum. Fakat geldiğimiz bu noktada; üretimde ve ihracatta elde edilen avantajların hatalarla kaybedilmemesi gerekiyor. İhracattaki başarımızın sürdürülebilir olması için kalifiye insan yetiştirmemiz, akreditasyon sürecini doğru yönetmemiz, çevreci ve doğa dostu üretimler yaparak pazarlardaki varlığımızı güçlendirmemiz gerekiyor.” ifadelerinde bulundu.
