Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bağ bozumuyla köylerde toplanan üzümlerden pekmez, cevizli sucuk ve pestil yapmak için yöre halkı hummalı çalışma yürütüyor.
Diyarbakır'ın Çüngüş ilçesine bağlı Akbaşak köyünde vatandaşlar, kış aylarında tüketmek için dağların yamaçlarında sıralanan asırlık taş evlerin toprak damlarında cevizli sucuk ve pestil yapıyor.
İlçeye 40 kilometre uzaklıktaki yaklaşık 100 haneli köyde vatandaşlar, kışa hazırlık için hummalı bir çalışma içerisinde.
Köylüler, yetiştirdikleri üzümlerden kurutmalık, cevizli sucuk ve pestil gibi kışlık ürünleri hazırlıyor.
Akbaşak köyünde, üst üste sıralanan damlarda cevizli sucuklar ve pestiller çamaşır iplerine asılarak kurutuluyor.
Köylülerden İlhami Şimşek, AA muhabirine, iki çeşit üzümden cevizli sucuk yaptıklarını söyledi.
Şimşek, tamamen organik malzemelerle yaptıkları üzüm bulamacından cevizli sucukların çok lezzetli olduğunu belirterek, "Ürünleri önce evimize, sonra eş dosta yapıyoruz, kalanı da pazarda satıyoruz." dedi.
Emekli olduktan sonra köye yerleşen Cemil Kaya ise kışa hazırlığının eylül ayında başladığını ve yoğun bir mesaiyle iki ay sürdüğünü ifade etti. Kaya, şöyle konuştu:
"Sabah erken üzümü topluyoruz, hayvanlarla köye taşıyoruz. Üzüm suyunu kazanda kaynatıyoruz. En az 3-4 saat kaynatıp kıvama geldikten sonra un katıp bulamaç yapıyoruz. Cevizleri ipe takıyoruz. Ondan sonra bulamaca batırıp asıyoruz ve kurumasını bekliyoruz. Bu süreç yaklaşık 10 gün sürüyor."
Halime Karatemur da köyde işlerin zor ve yorucu olduğunu anlatarak, yaptığı kışlık ürünleri şehir dışında yaşayan çocuklarına gönderdiğini dile getirdi.
Batman
Batman'ın Gercüş ilçesinde de bağ bozumunun başlamasıyla toplanan üzümler, sıkma havuzlarında ezildikten sonra kazanlarda saatlerce kaynatılarak pekmeze dönüştürülüyor.
Gercüş Ovası'nda yetiştirilen üzümlerden elde edilen pekmez, hem ailelerin besin kaynağı oluyor hem de satışı yapılarak çiftçiye ek gelir kazandırıyor.
Gercüş Tarım ve Orman İlçe Müdürü Metin Kaplan, ekim ayı itibarıyla ilçede üzüm hasadının başladığını söyledi.
Gercüş'le özdeşleşen mezrone çeşidi üzümün pekmez, pestil ve cevizli sucuk yapımında kullanıldığını belirten Kaplan, birçok köyde ve mahallede pekmez yapımının başladığını dile getirdi.
İlçede 45 bin dönüm bağ alanının bulunduğunu ve bu arazinin 30 bin dönümünde mezrone üzüm çeşidinin yetiştiğini aktaran Kaplan, ekonomik getirisi olduğu için çiftçiler tarafından pekmez yapımı için tercih edildiğini vurguladı.
Yüceler köyünden Eyüp Çetin de mezrone çeşidi üzümlerin olgunlaştığını ve bağ bozumunun başladığını belirtti.
Hisar köyünden Davut Tuncer ise 20 yıldır çiftçilik yaptığını ve 30 dönüm üzüm bağının olduğunu, akrabaları ile bağdan mezrone üzümünü topladıklarını ve üzümleri sıkarak pekmez yaptıklarını dile getirdi.
