Mardin´in Yeşilli ilçesinde Gül ve Tepebaşı mahallerindeki riskli, harabe ve görüntü kirliliği oluşturan binalar, "Kentsel Dönüşüm Projesi" kapsamında yıkılacak.
Yeşilli Belediyesi ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yürütülen Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında, toplamda 500 ev ve iş yeri yıkılacak ve yerine yaklaşık bin konut inşa edilecek. 2016´da onaylanan projede sona gelinirken, konutların inşa edileceği mahallerde hak sahipleriyle yapılacak anlaşmanın ardından konutların yapımına başlanacak.
Yeşilli Belediye Başkanı Hayrettin Demir, projeyi basına tanıtmak amacıyla toplantı düzenledi. Toplantıda konuşan Demir, şu an hak sahipleri ile anlaşma evresinde olduklarını söyledi.
Hak sahibi vatandaşa farklı seçenekler sunulduğunu kaydeden Demir, "Projenin yapılacağı alandaki evlerin yüzde 75´i harabe ve çoğu çökmüş. Biz onlardan 50 yaşındaki evi alıp, sıfır konut vereceğiz. Şu an belediye binamızda Mardin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ekipleri için ofis açmışız, gelen hak sahipleri bilgilendiriliyor. İsteyen hak sahibine değerine göre para veriyoruz, isteyene sıfır konut veya dükkân. Vatandaşımızın mağdur olmaması için 30 Ağustos´a kadar anlaşma yoluna gitsinler. Eğer anlaşma yapmaz ise acele istimlak yoluna gidilecek." dedi.
"Şehri yeniden imar ve inşa edeceğiz"
İnsanların doğup büyüdüğü yerde iki şeye muhtaç olduğunu anlatan Demir, şunları söyledi:
"Doğup büyüdüğü şehirlerin altyapısı ve üstyapısından memnun olmak ister. Altyapısı ve üstyapısı olmayan şehirde yaşam her zaman stresli ve sıkıntılıdır, göçü zorlar. Yeşilli´de ben ve arkadaşlarım, bu göreve talip olduğumuz zaman halka bir taahhüdümüz vardı. Rabbimize de bir sözümüz vardı. ´Bu şehri yeniden imar ve inşa edeceğiz.´ dedik. Bu ilçeyi değiştireceğiz ve dönüştüreceğiz. Bu ilçeyi değiştirme ve dönüştürme adımlarından bir tanesi altyapısı, bir tanesi de üstyapısıdır. Üstyapıya çok giren olur ama altyapıya giren yönetici sayısı çok azdır. Çünkü altyapı o kadar nankör bir yatırım ki hiçbir zaman hiçbir yerde hiçbir beldede veya hiçbir küçük ve büyük şehirde başlatılan altyapı, başladığı tarihle bittiği tarihle aynı şeyi olmaz. Zemin, müteahhit, ödenek şartları ve imkânlar takviminizi ve hedefinizi her zaman şaşırtır. Altyapıyı zamanında bitiremediğiniz ve yetiştiremediğiniz zaman bunun zorluğu her zaman halk dilinde nefret olur. Bu nefret de size yansır ama biz bunun zorluğunun farkında olduğumuz halde bugün ilçemizde çok ciddi bir altyapı çalışmasının yüzde 80´ini bitirme noktasına geldik."
Yeşilli´nin 1990´da ilçe statüsüne kavuştuğunu ve yeni bir ilçe olmasına rağmen fiziki şartları ve yerleşim alanı görüntüsünün modern bir şehri andırmadığını kaydeden Demir, acil dönüşüme ihtiyaçlarının olduğunu dile getirdi.
"Merkez ilçe olma ideal ve talebimiz var"
Mardin´e 9 kilometre yakında bulundukları için merkez ilçe olma ideal ve taleplerinin olduğuna değinen Demir, "Bu ideal ve talebimizi yerine getirmek için birtakım projeleri hayata geçirmemiz lazım. Bu ve buna benzer projeleri hayata geçirmeye çalışıyorsunuz. Her seçim, her referandum, her bakan değişikliği, her bürokrat değişikliği zaman kaybı bakımından aleyhinize işliyor ve sizi hızınızdan kesiyor. Hele hele işin ehli olamayan bir bürokrata takılırsanız ortada çakılıp kalırsınız ama biz mücadelemizden, inancımızdan ve azmimizden hiçbirini kaybetmeden burada bir şeye inandık. ´Ya dönüştüreceğiz ya dönüştüreceğiz.´ dedik. ´Bu fiziki şartlar, bu görüntüler Mardin´in bir ilçesine yakışmıyor.´ dedik ve ´Bismillah, ya Allah´ diyerek yola çıktık. 15 Ekim 2016 tarihinde Bakanlar Kurulu kararı ve sayın cumhurbaşkanımızın onayıyla projenin hayata geçmesi için onaylandığı tarihten itibaren planlama işine girildi. Saha çalışmaları başladı ve son noktaya geldik. Şu anda vatandaşla anlaşma ve uzlaşma noktasındayız. Vatandaşla anlaşma ve uzlaşma noktasında önümüzde 400 tane konut, 70 dükkân hak sahibi var. 68 tane harabe, 7 tane depo, 2 tane cami, 2 tane minare, 2 tane türbe, birer abdesthane, gusülhane, Kur´an kursu, mescit, taksi durağı, taziye evi ve yemekhane olmak üzere toplam 501 tane hak sahibi var. Bu hak sahipleri içinde 3 metrekaresi olan büyükşehir, 9 metrekaresi Hazine, 20 metrekaresi belediye de var ve bununla beraber bugün bu proje bu ilçenin ihtiyacına cevap verecek şekilde. Yapılacak konutların hepsi aynı ve eşit haklara sahiptir. Tamamı bir şehir kültüründedir. Burada 2 şeyi amaçlıyoruz: Bir, ticaret merkezi olmaktır. Diğeri de oradaki hak sahiplerinin mağduriyetini önlemedir. Bunu hayata geçirirken bir çekirdek proje? İnşallah bu proje hayata geçtikten sonra insanlarımız doğruyu gördüğü zaman bu proje genişleyecek. 5 mahallemize göre yayacağız." ifadelerini kullandı.
"Hiçbir hak sahibi mağdur edilmeyecek"
Demir, hiçbir hak sahibinin mağdur edilmeyeceğini anlatarak, "50 yaşındaki binayı veriyorsun, sıfır bina alıyorsun. Tabi, arada bir doğan fark var. Onu da vatandaşımızın ödeme gücünü de bildiğimiz için asgariye çekebilmek için bütün ekonomik koşullar dikkate alınmış. Vatandaşımız anlaşmayı imzaladığı, evini boşalttığı anda 36 ay boyunca evi teslim edilene kadar 836 lira kirası başlıyor. Bu, dükkânlar için de geçerlidir. Bir vatandaşın bir binada 3 konutu varsa 3 tane kira alacak. Ayrıca, o konutta oturan kiracı mal mülk sahibi değil, sadece kiracıdır. O da boşalttığı anda devlet ona boşaltma ve taşıma bedeli bin 660 lira yardım öder." şeklinde konuştu.
"Uzlaşmaya varamayanlar istimlâk ile karşı karşıya kalacak"
Projeyi uyguladıkları iki mahallede bulunan mevcut binaların yüzde 70´inin harabeye döndüğüne dikkati çeken Demir, sözlerini şöyle tamamladı:
"Bu mahallelerimiz, ambulans ve itfaiyenin girmediği bir bölgedir. Vatandaş geliyor ya konut istiyor ya da parasını istiyor, imzasını atıyor ve gidiyor. Diğeri gelip ´Bana biraz zaman tanıyın.´ diyor. Diğeri de ´Ben boşaltmam.´ diyor. 30 Ağustos tarihinde anlaşmaya varılan kısım haricinde kalan ve uzlaşmaya yanaşmayan vatandaşımızın hukuk kuralları içinde burası Bakanlar Kurulu kararıyla riskli alan ilan edilmesinden dolayı acele kamulaştırmaya gidilecek. Kamu yararına acele istimlâk kararı alınır. Bu karar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınındır. Bu karar 7 günde alınır, 7 günde de Bakanlar Kurulundan onay çıkar. Çünkü bu farklı bir istimlâktir, kamu yararınadır ve adı acele istimlâktir. Vatandaşıma söylüyorum: Sizin bu istimlâk ile karşı karşıya kalmanızı istemiyorum çünkü ciddi mağduriyet yaşarsınız."
Karar Resmi Gazete´de yayımlanmıştı
İlçede riskli alan ilan edilen bölgelerde kentsel dönüşüm uygulanacağına dair karar, Resmi Gazete´de yayımlanmıştı.
Resmi Gazetede yer alan açıklamada, "Mardin ili Yeşilli ilçesi Gül ve Tepebaşı mahalleleri sınırları içerisinde bulunan ve ekli kroki ile listede sınır ve koordinatları gösterilen alanın riskli alan ilan edilmesi; Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 5 Eylül 2016 tarihli ve 10954 sayılı yazısı üzerine, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanları Dönüştürülmesi Hakkında Kanun´un 2´nci maddesine göre, Bakanlar Kurulunca 26 Eylül 2016 tarihinde kararlaştırılmıştır." denmişti.